Theo quy định, để tiêu chí số 13 theo Bộ tiêu chí quốc gia xây dựng nông thôn mới, đòi hỏi địa phương phải xây dựng được Hợp tác xã hoạt động theo Luật hợp tác xã năm 2012, có mô hình liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản chủ lực đảm bảo bền vững. Theo đó, thời gian qua xã Hoà Mỹ không ngừng nỗ lực, chỉ đạo đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu sản xuất gắn với xây dựng các tổ chức sản xuất. Đến nay, xã Hòa Mỹ không chỉ đạt cả hai nội dung của Bộ tiêu chí đề ra, mà còn xây dựng chuỗi liên kết sản xuất giữa Hợp tác xã với doanh nghiệp, xây dựng thương hiệu tôm đạt tiêu chuẩn Châu âu. Hợp tác xã nuôi trồng thủy sản Cái Bát, là HTX đầu tiên trong huyện thực hiện được mô hình liên kết này.
Hợp tác xã nuôi trồng thủy sản Cái Bát, xã Hòa Mỹ xây dựng vùng nuôi tôm sạch theo tiêu chuẩn ASC
Hiện nay trên địa bàn huyện Cái Nước có tổng số 13 Hợp tác xã thuộc lĩnh vực nông nghiệp – thủy sản. Riêng xã Hòa Mỹ có 02 Hợp tác xã hoạt động có hiệu quả, gồm: Hợp tác xã nuôi trồng thủy sản Hoàn Mỹ và Hợp tác xã nuôi trồng thủy sản Cái Bát. Trong đó, Hợp tác xã nuôi trồng thủy sản Cái Bát hiện đang liên kết với Công ty cổ phần chế biến và xuất nhập khẩu thủy sản Thanh Đoàn, xây dựng vùng nuôi tôm sạch theo tiêu chuẩn quốc tế ASC, đây là tiêu chuẩn của Châu âu dựa trên nền tảng môi trường, xã hội, an sinh động vật và an toàn thực phẩm. Đến nay, HTX Cái Bát đã triển khai thực hiện đạt 85% tiêu chuẩn; HTX phấn đấu đến cuối năm 2017, sản phẩm tôm nuôi của Hợp tác xã được công nhận đạt tiêu chuẩn ASC, khi đó doanh nghiệp sẽ bao tiêu toàn bộ sản phẩm của xã viên để xuất sang thị trường Châu âu.
Ông Nguyễn Văn Lâm, Chủ tịch Hội đồng quản trị Hợp tác xã nuôi trồng thủy sản Cái Bát, xã Hòa Mỹ phấn khởi cho biết: Hợp tác xã được thành lập vào năm 2013, có tổng số 12 xã viên, ngành nghề sản xuất kinh doanh chủ yếu là nuôi trồng thủy sản, kết hợp với cung ứng các dịch vụ vật tư, con giống phục vụ sản xuất của bà con xã viên. Mặc dù vốn điều lệ của hợp tác xã còn rất hạn chế, chỉ với hơn 200 triệu đồng, do xã viên tự nguyện đóng góp. Thế nhưng, với tinh thần đoàn kết, xây dựng phương án sản xuất hợp lý, ba năm qua, hợp tác xã luôn hoạt động có hiệu quả, đời sống xã viên không ngừng phát triển. Đến nay HTX đã kết nạp gần 60 xã viên, tổng diện tích đất sản xuất của HTX gần 200 ha. Trong đó có 40 ha tôm nuôi công nghiệp, năng suất bình quân đạt 15tấn/ha, diện tích còn lại nuôi theo hình thức quảng canh.
Kể từ khi liên kết với Công ty cổ phần chế biến và xuất nhập khẩu thủy sản Thanh Đoàn, HTX xây dựng vùng nuôi tôm sạch theo tiêu chuẩn Châu âu, gắn với chuổi liên kết sản xuất, bà con xã viên hưởng được nhiều lợi ích trong sản xuất. Ngoài việc tập huấn hướng dẫn quy trình kỹ thuật nuôi tôm sạch, mỗi ha tôm nuôi công nghiệp, bà con còn được Công ty hỗ trợ tám triệu đồng và năm triệu đồng đối tôm nuôi quảng canh, từ đó bà con có điều kiện đầu tư cải tạo ao đầm được tốt hơn. Bên cạnh đó, đầu ra sản phẩm tôm nuôi được Công ty ký kết bao tiêu, với mức giá cao hơn thị trường từ 2.000 đến 5.500 đồng/kg. Từ đó bà con xã viên yên tâm đầu tư, cam kết làm ăn lâu dài với Công ty.
Tuy nhiên, để chuổi liên kết sản xuất bền vững từ khâu nuôi trồng đến khâu tiêu thụ sản phẩm, tránh xảy ra tranh chấp hợp đồng ký kết giữa nông dân với doanh nghiệp, ông Nguyễn Văn Lâm Chủ tịch Hội đồng quản trị Hợp tác xã nuôi trồng thủy sản Cái Bát, xã Hòa Mỹ mong muốn Nhà nước cần phải ban hành quy định tạo sự ràng buộc. Nếu nông dân không thực hiện đúng theo hợp đồng ký kết phải có chế tài xử phạt nông dân, còn ngược lại nếu doanh nghiệp phá vở hợp đồng phải xử luôn doanh nghiệp, có như thế chuổi liên kết sản xuất mới bền vững.
Cải tạo ao đầm chuẩn bị nuôi vụ mới
Cũng theo ông Nguyễn Hoàng Ân, Giám đốc hợp tác xã nuôi trồng thủy sản Cái Bát, xã Hòa, rào cản lớn nhất hiện nay đối với hợp tác xã là chưa tiếp cận được nguồn vốn ưu đãi của Nhà nước, dẫn đến trong quá trình hoạt động gặp rất nhiều khó khăn. HTX không thể đứng ra hợp đồng mua thức ăn cho tôm nuôi để cung ứng cho xã viên, mà phải thông qua đại lý mua theo hình thức trả chậm. Điều này phần nào cũng ảnh hưởng đến hiệu quả sản xuất kinh doanh của hợp tác xã. Do đó, để Hợp tác xã hoạt động có hiệu quả hơn, rất cần sự hỗ trợ của Nhà nước chính sách ưu đãi về đồng vốn, điều kiện thuận lợi cho Hợp tác xã tiếp cận để phục vụ sản xuất kinh doanh.
Để tháo gỡ khó khăn cho hoạt động của hợp tác xã, ngành chuyên môn huyện Cái Nước cho biết sẽ kêu gọi các Công ty, xí nghiệp tham gia cung ứng vật tư nuôi trồng thủy sản cho các hợp tác xã, để tạo ra chuổi liên kết sản xuất từ khâu nuôi trồng đến khâu tiêu thụ.
Điều dễ dàng nhận thấy, khi doanh nghiệp tham gia vào chuổi liên kết sản xuất bằng hình thức xây dựng vùng nuôi tôm sạch theo tiêu chuẩn Châu âu, không chỉ đảm bảo tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm, mà còn chủ động được nguồn tôm nguyên liệu đảm bảo cho xuất khẩu, để nâng cao giá trị tôm nuôi, mang lại lợi nhuận cho nông dân và doanh nghiệp. Qua đó thúc đẩy sản xuất ở địa phương phát triển, góp phần thực hiện có hiệu quả mục tiêu xây dựng xã Hòa Mỹ đạt chuẩn nông thôn mới năm 2017. Đây là hướng đi đúng, phù hợp với xu thế phát triển sản xuất hiện nay, góp phần thực hiện có hiệu quả chủ trương tái cơ cấu ngành nông nghiệp và cần được nhân rộng./.