CUA CHẾT TIẾP TỤC TÁI DIỄN
Theo thông tin của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, từ năm 2020 đến nay, nghề nuôi cua tại Cà Mau đã gặp không ít khó khăn do tình trạng cua nuôi thương phẩm chết chưa rõ nguyên nhân, tập trung nhiều tại các huyện Năm Căn, Ngọc Hiển, Phú Tân, Cái Nước, Đầm Dơi và Trần Văn Thời. Nguyên nhân được xác định là do Ký sinh trùng giáp xác chân tơ gây ra. Bệnh thường diễn ra trong khoảng thời gian từ tháng 11-12 năm trước đến tháng 3, tháng 4 năm sau. Năm nay, tình trạng của chết lại tiếp tục tái diễn, mức độ thiệt hại từ 20-60%.
Cua bò lên mé kênh chết là hiện tượng phổ biến khi nhiễm bệnh
Qua thống kê, từ đầu năm 2023 đến nay, cua chết rải rác tại các huyện huyện Năm Căn, Đầm Dơi, Ngọc Hiển và rải rác ở huyện Cái Nước, Phú Tân; trong đó mức độ thiệt hại tại huyện Năm Căn, Đầm Dơi và Ngọc Hiển 20-60%. Tại huyện Cái Nước, qua kiểm tra theo dõi của Phòng Nông nghiệp và phát triển nông thôn, tình trạng cua nuôi bị chết xảy ra rải rác tại địa bàn hai xã Trần Thới và Đông Thới, mực độ thiệt hại từ 10-15%.
Dấu hiệu cua bệnh chết cũng gần giống như các năm trước với các biểu hiện: cua ra theo nước xổ vuông, cua hoạt động chậm chạp; màu sắc nhợt nhạt (hồng); mai cua bị đóng rong, bám bẩn; bắt cua lên tách ra trong mang, xoang thân có ký sinh trùng bám; cua có thể sống được 2 - 3 ngày nhưng chất lượng thịt cua giảm (bị ốp). Trọng lượng cua bệnh và chết nhiều từ 100 - 200g/con. Số còn lại phát hiện cua bò lên mé kênh, nằm trên trảng vuông chết.
Theo kết quả khảo sát thu mẫu và phân tích của Phân Viện nghiên cứu thủy sản Nam Sông Hậu, đầu năm 2023 đến nay, tình trạng của chết gần giống với năm 2020, nguyên nhân là do 3 loại tác nhân gây bệnh, trong đó nguyên nhân chính là do nhiễm ký sinh trùng giáp xác chân tơ trong xoang thân cua.
KHUYẾN CÁO BIỆN PHÁP PHÒNG, CHỐNG
Để kịp thời ngăn chặn và phòng chống, hạn chế thiệt hại trong sản xuất; Sở Nông nghiệp và PTNT khuyến cáo người dân nuôi cua cần thực hiện một số biện pháp phòng, chống dịch bệnh trên cua như sau:
Khi phát hiện cua nuôi có dấu hiệu mắc bệnh hoặc chết, báo ngay cho lực lượng khuyến nông, thú y để kịp thời phối hợp xử lý.
Thu hoạch cua đạt kích cỡ thương phẩm, khi phát hiện cua mắc bệnh hoặc chết để hạn chế thiệt hại do dịch bệnh gây ra. Khi phát hiện vuông nuôi có cua chết nên thu gom lên bờ chôn, xử lý bằng vôi hoặc chlorine tránh để phát tán mầm bệnh lây lan cho khu vực xung quanh, đồng thời cắt vụ nuôi, không thả thêm con giống và tiến hành cải tạo vuông nuôi để tránh tình trạng dịch bệnh lặp đi lặp lại kéo dài.
Khi đủ điều kiện thả nuôi nên chọn con giống tốt, giống cỡ lớn, chất lượng, không mang mầm bệnh và áp dụng quy trình nuôi tiến tiến, ương, nuôi 2-3 giai đoạn, nhằm hạn chế rủi ro.
Thả giống với mật độ vừa phải, không nên thả quá nhiều giống sẽ không đủ thức ăn tự nhiên ảnh hưởng đến sự sinh trưởng và phát triển của đối tượng nuôi, nuôi quảng canh cải tiến kết hợp, mật độ thả cua từ 0,2 - 0,5 con/m2, thời gian bổ sung giống lần sau 2,0 - 2,5 tháng, với vụ nuôi phụ mật độ thả bằng 1/2 vụ chính.
Cần có khu vực ương gièo cua giống riêng để dễ chăm sóc, quản lý giúp cua thích nghi tốt với điều kiện môi trường nước mới, hạn chế bệnh, chủ động cua giống khi thả bổ sung, tăng tỷ lệ sống trong quá trình nuôi.
Đối với vuông nuôi có tôm, cua không bị bệnh, giữ mực nước ổn định trên mặt trảng nuôi đạt từ 50 cm trở lên, kết hợp bổ sung giá thể trong vuông nuôi thông qua việc cắm chà (có thể cắm thành từng ụ trong vuông nuôi) với tỷ lệ khoảng 20-25% so với tổng diện tích vuông nuôi nhằm tạo nơi trú ẩn cho cua.
Đối với những vuông nuôi đang có tôm, cua bị bệnh, chết thì tiến hành thu hoạch dứt điểm và không bổ sung con giống vào thời điểm này. Sau đó, rút nước phơi 5-7 ngày, kết hợp bón vôi CaCO3 liều lượng từ 500-700 kg/ha để diệt mầm bệnh, tạo lại độ màu mỡ cho đất trước khi lấy nước, xử lý nước và thả lại con giống.
Cải thiện môi trường vuông nuôi là giải pháp tích cực để phòng chống bệnh cho cua
Định kỳ sử dụng chế phẩm sinh học và bổ sung phân hữu cơ 02 lần/tháng để làm sạch đáy ao, hạn chế khí độc, ổn định môi trường nuôi và tạo chuỗi thức ăn tự nhiên cho tôm, cua nhằm tăng sức đề kháng và giảm mầm bệnh trong vuông nuôi.
Thường xuyên kiểm tra các yếu tố môi trường như pH, nhiệt độ, độ mặn, oxy hòa tan... quan sát hoạt động của tôm, cua nuôi và theo dõi tình hình dịch bệnh của những hộ nuôi trong khu vực để có những biện pháp phòng bệnh kịp thời.
Những nơi nguồn nước cấp bị cạn kiệt, không đảm bảo cho vuông nuôi thì nên ngưng thả thêm giống để hạn chế thiệt hại.
Thường xuyên gia cố bờ bao, hạn chế nước rò rỉ, duy trì mực nước trên mặt trảng lớn hơn 0,5 mét. Trong điều kiện thời tiết nắng nóng thường xuyên cấp thêm nước để duy trì và ổn định các yếu tố môi trường.
Thực hiện các biện pháp an toàn sinh học, phòng bệnh tổng hợp trong quản lý, chăm sóc cua, tôm nuôi. Cần bổ sung thêm khoáng chất cần thiết để tăng cường đề kháng cho thủy sản nuôi./.